Глагольные времена
Глагольные времена
главная | назад

В суахили существует четыре наклонения:

В каждом из этих наклонений употребляются как простые времена с различными временными показателями, так и словные времена с вспомогальным глаголом kuwa быть.

Особенностью суахили является наличие различных временных показателей для утвердительных и отрицательных форм, например, прошедшее время в утвердительной форме имеет показатель -li-, а в отрицательной — -ku-.

Система простых времен представлена в следующей таблице (вверху указана утвердительная форма, под ней отрицательная):

Изъявительное наклонение
  процесс факт перфект последовательность
прошедшее a-li-fanya a-ka-fanya
ha-ku-fanya (a-si-fanye)
настоящее a-na-fanya a-fanya a-me-fanya
ha-fany-i ha-ja-fanya
будущее a-ta-fanya
ha-ta-fanya
Повелительное и сослагательное наклонения
  процесс факт перфект последовательность
повелительное наклонение fanya ka-fany-e
сослагательное наклонение a-fany-e a-ka-fany-e
a-si-fany-e
Условное наклонение
  процесс факт перфект последовательность
прошедшее a-ngali-fanya / a-ngeli-fanya
a-si-ngali-fanya / a-si-ngeli-fanya
ha-ngali-fanya / ha-ngeli-fanya
настоящее a-nge-fanya
a-si-nge-fanya
будущее a-ki-fanya
a-si-po-fanya

Особняком стоит хабитуалис с показателем hu: hufanya.

Вспомогательный глагол kuwa быть дополняет картину времен:

Изъявительное наклонение
  процесс факт перфект последовательность
прошедшее alikuwa anafanya
alikuwa akifanya
alifanya alikuwa amefanya akafanya
hakuwa anafanya
hakuwa akifanya
alikuwa hafanyi
hakufanya hakuwa amefanya
(alikuwa hajafanya)
(asifanye)
последовательность akakuwa anafanya
akakuwa akifanya
akakuwa amefanya
(asiwe anafanya)
(asiwe akifanya)
(akakuwa hafanyi)
(asiwe amefanya)
(akakuwa hajafanyai)
перфект amekuwa anafanya
amekuwa akifanya
akakuwa amefanya
hajakuwa anafanya
hajakuwa akifanya
amekuwa hafanyi
(asiwe amefanya)
настоящее anafanya afanya amefanya
hafanyi hajafanya
будущее atakuwa anafanya
atakuwa akifanya
atafanya atakuwa amefanya
atakuwa akifanya
hatakuwa anafanya
hatakuwa akifanya
atakuwa hafanyi
hatafanya hatakuwa amefanya
atakuwa hajafanya
Сослагательное наклонение
  процесс факт перфект
простое awe anafanya
awe akifanya
afanye awe amefanya
asiwe anafanya
asiwe akifanya
awe hafanyi
asifanye asiwe amefanya
awe hajafanya
последовательность akawe anafanya
akawe akifanya
akafanye akawe amefanya
Условное наклонение
  процесс факт перфект последовательность
прошедшее angalikuwa anafanya
angalikuwa akifanya
angelikuwa anafanya
angelikuwa akifanya
angalifanya
angelifanya
angalikuwa amefanya
angelikuwa amefanya
asingalikuwa anafanya
asingelikuwa anafanya
hangalikuwa anafanya
hangelikuwa anafanya
angalikuwa hafanyi
angelikuwa hafanyi
asingalikuwa akifanya
asingelikuwa akifanya
hangalikuwa akifanya
hangelikuwa akifanya
asingalifanya
asingelifanya
hangalifanya
hangelifanya
asingalikuwa amefanya
asingelikuwa amefanya
hangalikuwa amefanya
hangelikuwa amefnya
angalikuwa hajafanya
angelikuwa hajafanya
настоящее angefanya angekuwa amefanya
asingefanya
hangefanya
asingekuwa amefanya
hangekuwa amefanya
angekuwa hajafanya
будущее akikuwa anafanya
akikuwa akifanya
akifanya akikuwa amefanya
asipokuwa anafanya
asipokuwa akifanya
akikuwa hafanyi
asipofanya asipokuwa amefanya
akikuwa hajafanya
главная | назад